Ek Gıdaya Geçiş Nedir?

Bebeğiniz katı gıdalara adım atar

Ek gıdaya geçiş, bebeğinizi katı gıdalar da dahil olmak üzere süt dışındaki diğer tüm gıdaların heyecan verici dünyasıyla tanıştırmak için adım adım başladığınız dönemdir. Başlangıç zamanlaması, gıda türleri ve gıdaların tanıtılma şekli, sağlıklı beslenmenin sağlıklı bir diyetin bir parçası olarak kabul edilmesi için önemli beslenme uygulamalarıdır. Yani bebeğiniz ek gıdaya geçiş sırasında ne kadar fazla yiyecek çeşidini denerse, bu durum bugün ve gelecek hayatında daha iyi sonuçlar doğuracaktır.

Ek gıdaya geçiş, bebeğinizin lezzet tercihlerini, yeni tat ve dokulara açıklığını geliştirmekle ilgilidir. Farklı çeşitleri deneyimlemeyi içerir. Ek gıdaya geçiş, çok fazla yiyeceği arka arkaya yedirmekten ziyade, tat ve dokularla deneyim kazanmakla ilgilidir. Bebeklerin çoğunluğu beslenme nedeniyle 6 aylıktan küçükken katı gıdalara ihtiyaç duymazlar, ancak duyusal gelişim ve yeni motor becerileri öğrenmek için tatları ve dokuları deneyimlemeleri önemlidir.

Ek gıdaya geçmek bir bebek için heyecan verici bir dönem olabilir – “Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ), bebeklerin ilk 6 aylık döneminde mutlaka anne sütü ile beslenmesi gerektiğinden bahsetmektedir. 6 aydan sonra, iki yaşına kadar anne sütüne devam edilmeli ve bebeklerin güvenilir ve yeterli katı gıdalara geçişine de başlanmalıdır. Ek gıdaya geçiş yani emzirmeyi bırakmak için karar mutlaka bebeğinizin sağlığını takip eden sağlık profesyoneli tarafından verilmelidir.”

2 yaşına kadar bebeklerin anne sütüne ihtiyacı vardır. Ek gıdaya geçiş süreci, bebeğinizin sağlık gelişimini takip eden doktor tarafından önerildiği zaman bu yeni yolculuğa çıkılmalıdır. Hem bebeklerin hem de ebeveynlerin ek gıdaya geçiş sürecine alışmaları biraz zaman alır. Bu nedenle, anne sütü veya devam formülünün normal beslenme rutinine devam etmek ve ailenin geri kalanı gibi yavaşça, bir yetişkinin beslenme şekline geçmek çok önemlidir. Ek gıdaya geçiş, tıpkı çocuğunuzla yapacağınız tüm geçiş dönemlerinde olduğu gibi, bağınızı güçlendirecek ve her ikinizin de büyümesine yardımcı olacaktır. Ne harika bir an, bütün aile birlikte yemek masasında!

Bebeğinizin beslenmesinde katı yiyecekleri tanıtmak için en uygun zaman nedir?

Ek gıdaya geçiş, bebeğinizin gelişimi ve büyümesinde büyük bir mihenk taşıdır. Zorlayıcı bir süreç olabilir, ancak biraz sabır ve azmin üstesinden gelemeyeceği hiçbir şey yoktur. Bunun adım adım işleyen bir süreç olması ve çeşitli yiyeceklerin azar azar eklenmesi gerekir.

• Şimdiye kadar bildiğiniz gibi, her bebek farklıdır ve sıkı adımlara veya kurallara uymak yerine bebeğinizin ihtiyaç duyduğu şeylere yönelik esnek ve açık olmanız önemlidir. Bir bebeğin sindirim sistemi hala gelişmektedir, ancak katı gıdalara büyüdükçe daha açık hale gelmektedir. Bebeğinizin verdiği ipuçlarını takip edin.
• Bebeğinizin hazır olduğunu gösteren işaretler arasında gıdaya olan ilginin artması, elini yumruk yaparak ısırmaya çalışması veya parmak şeklindeki yiyecek parçalarını alarak ağzına getirmesi yer alır. Bu dönemde, bebeklerin nesneleri ağızlarından itme refleksi genellikle azalır.
• Bu aşamada bebeğinizin gelişim için gıdaya hazır olması da önemlidir. Bu, bebeğinizin başını ve boynunu kontrol edebilmesi gerektiği anlamına gelir, böylece bebeğiniz güvenle yutabilir ve tek başına veya bir miktar destekle oturabilir.
• Her bebek için gelişim hızı farklı olsa da, kaşıkla verilen pürelerle başlamak için yaklaşık 6 aylık olduğunda hazır olabilir. Bebeğiniz dudaklarıyla kaşığı sıyırabilmelidir, ancak yiyecekleri hareket ettirme ve yutma yeteneğinin gelişmesi biraz zaman alabilir. Bebeklerin kendi başlarına yiyebildiği parmak şeklindeki yiyecekler 5-7 aylık arasında verilebilir, ancak bebeğiniz desteksiz olarak oturabiliyorsa bu yiyecekler tercih edilmelidir. Ve unutmayın ki, çiğnemenin verimli ve mükemmel hale gelmesi biraz zaman alır.

Bebeğinizin beslenmesinde katı yiyecekleri tanıtmak için en uygun yöntem nedir?

Ek gıdaya geçiş döneminde bebekler yeni oral beceriler öğrenirler. Peki bebeğimize sağlıklı yiyecekleri sevmesini nasıl öğretebiliriz?

• Bu yolculuğa başlarken, bebeğinizin hasta, yorgun, çok aç veya çok süt emmiş olmadığından ve bebeğinizin rahat olduğundan emin olun.
• Unutmayın ki bu ilk yiyecek ısırıkları beslenme nedeniyle değil, gerçekten yeni bir şeyi deneyimlemekle ilgilidir.
• İlk sabah beslenmesinden yaklaşık bir saat sonrası, iyi bir fırsattır. Ek gıdaya geçiş başarılı olduğunda, gündüz süt beslemelerini yavaş yavaş ortadan kaldırabilirsiniz.
• Çok az porsiyonlarla başlayın, bebeğinizin midesi büyük porsiyonlara hazır değildir.
• Yeni lezzetleri öğrenmek için, tahıllar veya sadece tek meyve veya sebze gibi basit lezzetlerle başlamak en iyisidir. Biraz ısrar etmeniz gerekebilir, bir bebek yeni bir lezzet kabul etmeden önce bunu 10-15 kez denemeniz gerekebilir!

Ortalık biraz dağılabilir. Acele etmeyin, yiyecekler her yere bulaştığında veya bebeğiniz geri tükürdüğünde sabırlı olun. Yemeğinizi eğlenceli bir deneyim haline getirmeye çalışın ve bebeğinizin liderliğini takip edin. Bırakın bebeğiniz yiyeceğe dokunsun. Bu deneyiminin bir parçası olacaktır. Bebeğiniz diğer aile üyelerinden de öğrenebileceği için birlikte akşam yemeği yiyin.

Ek gıdaya geçişi olumlu bir deneyim haline getirmek için elinizden gelenin en iyisini yapmak, küçük çocuğunuz için yiyeceklerle güçlü ve sağlıklı bir yaşam boyu ilişki kurmanıza yardımcı olabilir.

Kaynakça:

• Were, F. N., & Lifschitz, C. (2018). Complementary feeding: Beyond nutrition. Annals of Nutrition and Metabolism, 73, 20-25.
• De Cosmi, V., Scaglioni, S., & Agostoni, C. (2017). Early taste experiences and later food choices. Nutrients, 9(2), 107.
• Castenmiller et al. Scientific Opinion on the appropriate age range for introduction of complementary feeding into an infant’s diet. EFSA Journal 2019;17(9):578
• https://www.who.int/health-topics/breastfeeding#tab=tab_2